Büşra abla bize zehirlenme ile bilgi verebilir misin?

BÜŞRA ABLA: Selamünaleyküm arkadaşlar. Bu yazımızda bahsedeceğimiz konumuz ‘zehirlenmeler'. İlk olarak zehirlenmeyi öğrenelim.

Zehirlenme; vücuda giren herhangi zehirli bir maddenin hastalık belirtileri oluşturmasıdır. Sindirildiğinde, solunulduğunda, temas edildiğinde veya enjekte edildiğinde kimyasal etkileri ile vücudumuzdaki yapılara hasar veren maddelere de zehir denir. Yaşamımızda mantardan, bozulmuş besinlerden, ilaçtan, naftalinden, gazyağından, kibrit ucundan, temizlik malzemelerinden, kozmetiklerden, tarım ilaçlarından, zehirli otlardan ve alkolden zehirlenmeye maruz kalabiliyoruz.

---- Büşra abla en çok nerede zehirleniriz?

BÜŞRA ABLA: Arkadaşlar zehirlenmelerin çoğu evlerde gerçekleşmektedir. Tüm zehirlenmelerin % 60 ı çocukluk döneminde olmaktadır. Özellikle 1-5 yaş arası meydana gelmektedir. Çünkü çocuklar bu yaşlarda emekler, yürür, karıştırır, elindekini ağzına götürür, şişe ve bardaktan içerler. ----Peki, Büşra abla yukarıda bahsettiğin sindirimle, solunumla ve temasla zehirlenmeler nasıl meydana geliyor?BÜŞRA ABLA: Sindirim yoluyla meydana gelen zehirlenmeler: Katı veya sıvı şeklinde alınabilir. Burada zehirli maddenin miktarı ve kimyasal etkileri önem taşır. Genellikle çiğ et, iyi pişmemiş veya piştikten sonra uygun koşullarda saklanmamış et, tavuk, süt ürünleri, mayonez ve konserve gibi yiyeceklerden meydana gelir. Bozuk ürünler yenildikten 2-6 saat sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal bulguları ortaya çıkar. Bu tablo çocuklarda ve yaşlılarda daha ağır gerçekleşir. Bazı mikropların zehirlenme bulguları da 6 saatten sonra da ortaya çıkabilir. Ayrıca pikniklerde ve yolculuklarda mantar, zerdali çekirdeği ve zehirli otlardan kaynaklanan zehirlenmeler çocukları çok çabuk etkilemektedir.Böyle durumlarla karşılaştığımızda zehirlenen kişi; Konuşabiliyor ve hava alabiliyorsa ağız su ile çalkalanmalı, Kusmak istiyorsa engel olunmamalı, 112 ye haber verilmeli. (zehir danışma merkezinden -0800 314 79 00- bilgi alınmalıdır.) Zehirleyen maddeye ait tüm bilgiler toplanmalıdır.

Zehirlenen kişi konuşamıyor ve baygın ise, kişi kesinlikle kusturulmamalı Benzin gibi yakıcı maddeleri içenler de asla kusturulmamalıdır. Çamaşır suyu içen çocuklar da kusturulmaya çalışılmamalıdır. Bu zehirlenmeleri önlemek için de İlaçlar, böcek öldürücüler, benzin, gazyağı, boya, sprey, tiner, deterjanlar çocukların uzanamayacağı kilitli dolaplarda saklanmalıdır Ayrıca yiyeceğimiz yiyecekleri yemeden önce son tüketim tarihlerine dikkat etmeliyiz.

Solunum Yoluyla zehirlenmeler; Tüp kaçakları, sobalar, mangal, havuz temizliğinde kullanılan klor, lağım çukurları, evde kullanılan yapıştırıcılar, boyalar, temizleyiciler gibi maddelerden kaynaklanmaktadır.

Bilgisizlik yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben zehirlenmeleri sık görülmektedir. Bu zehirlenmeler genellikle karbon monoksit zehirlenmeleri olarak adlandırılmaktadır. Karbon monoksit renksiz, tatsız ve yanıcı bir gazdır. Vücuda solunum yoluyla girer ve doğrudan kana geçer. Bu zehirlenme sıklıkla uyku sırasında ortaya çıkar.

Zehirlenmenin belirtileri Uyanık bir insanda baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, bulantı, kusma, nefes darlığı ve baygınlığa doğru giden belirtiler oluşur. Bir başka belirtisi de tırnak ve dudakların kiraz kırmızısı renk almasıdır.

Böyle bir durumla karşılaştığımızda; Camlar açılmalı Maske kullanılmalı Zehirlenen kişi ortamdan hızla uzaklaştırılıp temiz havaya çıkarılmalı Zehirlenen kişi yürütülmemeli, kol ve bacaklarını oynatmamalı, üşüyorsa üstü örtülmelidir. Soluk alıp verdiği kontrol edilmeli 112 aranmalıdır.

Havaların soğumasıyla beraber sobalar yanmaya başladı. Gazetelerde de hemen her gün birkaç kişinin karbon monoksit zehirlenmesinden öldüğünü duymaktayız

Cilt yoluyla zehirlenmeler; Tarım ilaçlarının deriden emilmesi ile ortaya çıkmaktadır. Az olmakla beraber ev bitkileri, sarmaşıklar, hayvanlar, ağaç yaprakları derimiz üzerinden zehirlenmeye yol açabilirler. Bu zehirlenmelerde baş ağrısı, solunum sesinde hırıltı, deride kızarıklık, kaşıntı, yanma görülebilir. Bu olayla karşılaştığımızda ellerin zehirli madde ile teması önlenmeli, giysiler çıkartılmalı, 15-20 dakika deri bol su ile yıkanmalı ve 112 aranmalıdır. Çocuklar tarım ilaçları kullanılan alanlarda bulunmamalıdır

--Okumaktan biraz yorulsak da çok güzel bilgilerdi. Teşekkür ederiz Büşra abla. BÜŞRA ABLA: Arkadaşlar dikkatli olduğumuz sürece inşallah bu durumlarla karşılaşmayız. Fakat karşılaşırsak ne yapacağımız hakkında da bilgi sahibi olduk. Eğer evde minik ve meraklı kardeşlerimiz varsa onlara göz kulak olmalı ve zehirlenmelere karşı korumaya çalışmalıyız.Hoşçakalınn (:

Yazan : Büşra GÜVENTÜRK